آیا امکان ایجاد یک سیستم برنامه‌ریزی مرکزی با پیشرفت تکنولوژی وجود داره؟

پاسخ کوتاه اینه، بنظرم خیر. اما چرا؟ مساله اینه که این اطلاعات ماشین از کجا بدست میاد؟ آیا با رجحان‌های اظهار شده قراره عمل کنه؟ انسان‌ها همیشه اونطور که میگن، رفتار نمیکنن.

اما رجحان‌های آشکار شده در فرایند بازار ( مثلا با خرید کردن )، داده‌هایی هستند که فقط یکبار اتفاق افتاده و هیچ دلیلی برای تعمیم آنها به آینده نیست.

نکته دیگر اینکه، ما آدم‌‌ها همیشه در بازار درحال انتخابیم. یعنی برگزیدن چیزی یا چیزهایی به قیمت چشم‌پوشی از چیزی یا چیزهایی و اگر گزینه‌های پیش‌روی ما تغییر کنند، ممکنه این انتخاب‌ها تغییر کنه. پس آنچه که ما انتخاب میکنیم، انتخاب ایده‌آل و قطعی ما نیست. فقط انتخاب از گزینه‌های موجوده و با تغییر هر بخشی از شرایط از جمله تجربه‌زیسته، گزینه‌ها، نحوه تعامل افراد با ما و موارد مختلف دیگر ممکنه انتخاب‌های ما تغییر کنند.

ادامه مطلب

معرفی کتاب «گفتارهایی در معرفت شناسی علم اقتصاد»

یکی از مسائل مهم در مطالعه هر علمی، دو موضوع «معرفت‌شناسی» و «روش‌شناسی» آن علم است.

در حیطه معرفت‌شناسی، ما به بررسی شناخت و معرفت می‌پردازیم. سوال اینست، ما واقعا چگونه به شناخت می‌رسیم؟ منابع رسیدن ما به شناخت چیست؟

جایگاه متافیزیک، تجربه‌های شخصی، آموزه‌های دینی، عقل و موارد این‌چنینی در شناختن هر چیزی کجاست؟

محدوده شناخت هم موضوع مورد بررسی دیگریست. ما درباره چه چیزهایی می‌توانیم به شناخت برسیم؟ درباره چه چیزهایی نمی‌توان؟

ادامه مطلب

قانون حداقل دستمزد و آثار اقتصادی آن به زبان ساده – قسمت دوم

علاوه بر مسائل قبلی، طراحی برنامه‌ای حمایتی برای بیکاری ناشی از حداقل دستمزد، خود موجب ایجاد چالشی مهم می‌شود. برای مثال، اگر برای ۴۰ ساعت کار، دستمزد کمتر از ۳۰ دلار را ممنوع اعلام کنیم و سپس برای بیکاران پیشنهاد حمایتی ۱۸ دلار در هفته را بدهیم، به این معناست که اگر شخصی می‌توانست با دستمزد مثلا ۲۵ دلار به اشتغال بپردازد، اما در دوران بیکاری‌اش، با ۱۸ دلار به حمایت از او میپردازیم.

ادامه مطلب

قانون حداقل دستمزد و آثار اقتصادی آن به زبان ساده – قسمت اول

سری دوم یادداشت‌های اقتصاد به زبان ساده رو به موضوع «قوانین حداقل دستمزد» اختصاص دادم و این سری مثل قبلی، ترجمه‌ایست از کتابی از هنری هازلیت به نام «اقتصاد در یک درس»

نتایج مخرب تلاش‌های خودسرانه دولت برای افزایش قیمت کالاهای مورد علاقه‌اش را میدانیم، همان نتایج مخرب برای افزایش دستمزدها بوسیله تعیین قانون حداقل دستمزد صادق اند. دستمزدها، درواقع نوعی قیمت هستند.

اینکه برای قیمت خدمات نیروی کار نامی دیگر انتخاب شده، سبب میشود که بسیاری از مردم دچار اشتباه شوند و متوجه نشوند که اصول واحدی بر هردو حاکم است.

ادامه مطلب

چازِ سیاتل: وطن قانونی یا متجاوزان غیرقانونی

این یادداشت، بدنبال بررسی از نگاه حقوقی نیست و استفاده از عبارت «قانونی» و «غیرقانونی» صرفا بدلیل درک بهتر مساله استفاده شده‌اند، این یادداشت بررسی‌ای از جنبه نظری درباره حکومت خودمختار CHAZ در سیاتل می‌باشد.

در پی اعتراضات در سال ۲۰۲۰ در آمریکا پس از مرگ جرج فلوید، بخشی از شهر «سیاتل» اعلام خودمختاری می‌کند و نام منطقه خود را CHAZ ( مخفف : Capitol Hill Autonomous Zone ) می‌گذارد.

در این یادداشت سعی برآنست تا با بررسی آراء برخی اقتصاددانان و فیلسوفان سیاسی، به بررسی مساله مالکیت بر دارایی‌های عمومی در این منطقه بپردازیم.

این یادداشت، چکیده‌ای از یادداشت Jeff Deist در وبسایت موسسه میزس می‌باشد. (این یادداشت در اولین روزهای این اتفاق نوشته شده است و اطلاعات مربوط به وقایع پیش آمده، مربوط به آن روزهاست.)

ادامه مطلب

در نقد یک نظریه فایده‌گرایانه درباره مالیات

گاهی در سیاست‌های کاهش فاصله طبقاتی، مطرح می‌شود که باتوجه به کاهشی بودن «مطلوبیت نهایی» ( marginal Utility ) و به تبع آن، کاهشی بودن مطلوبیت نهایی هر ریال درآمد بیشتر، می‌توان از افرادی که درآمد بیشتری دارند مالیات بیشتری گرفت و به افرادی که درآمد کمتری دارند، داد.

ادامه مطلب

نظریه بازی‌ها

در نظریه بازی‌ها، صحبت از آنست که بسیاری از اوقات، تصمیمات ما تابعی از تصمیمات سایر افراد است.

ما تصمیم a را می‌گیریم، به آن دلیل که دیگری تصمیم b را گرفته و یا انتظار می‌رود که بگیرد، اگرنه ممکن بود طور دیگری رفتار می‌کردیم.

برای این موضوع، مثال‌های فراوانی در زندگی روزمره و مسائل کسب‌وکار است. فرض کنید دو شرکت x و y ، هرکدام محصول تقریبا مشابهی تولید می‌کنند. قیمت محصول شرکت x برابر با ۱۰,۰۰۰ تومان و قیمت محصول شرکت y برابر با ۹,۸۰۰ تومان است.

حال شرکت x ، به دلیلی تصمیم می‌گیرد تا قیمت خود را تا رقم ۵,۰۰۰ تومان پایین بی‌آورد. اینجا شرکت y است که باید تصمیمی بگیرد که عوامل موثر بر آن تصمیم، فقط مسائل داخلی خودش نیست. باید تصمیم بگیرد با بالا نگه‌داشتن قیمت خود، بخش بزرگی از بازار را ازدست بدهد و یا با کاهش قیمت خود، همچنان در بازار بماند و رقابت کند.

ادامه مطلب

تورم به زبان ساده – قسمت چهارم

قسمت‌های قبلی :

درمان غلط : تثبیت قیمت‌ها

تا زمانی که با نظریه های غلط درباره چرایی تورم درگیر باشیم، با درمان های غلط هم درگیریم.برای مثال، آنهایی که تورم را به کمبود کالاها نسبت می‌دهند، تولید را راه‌حل تورم می‌دانند. اما این فقط نیمی از واقعیت است. غیرممکن است بتوانیم قیمت‌ها را با افزایش تولید کاهش دهیم، درحالیکه عرضه پول درحال رشد است.

ادامه مطلب

تورم به زبان ساده – قسمت سوم

قسمت‌های قبلی :

چند اشتباه رایج


یکی از مهمترین اشتباهات درباره علت تورم، این تصور است که می‌تواند بجای «عرضه پول»، بواسطه کمبود کالاها ایجاد شود.

البته، درست است که افزایش قیمت‍ها ( همانطور که گفتیم، نباید آنرا با تورم یکی دانست ) می‌تواند بواسطه افزایش عرضه پول و یا کمبود کالاها و یا توسط هردو ایجاد شود.

برای مثال، افزایش قیمت گندم می‌تواند بدلیل افزایش عرضه پول و یا کاهش تولید گندم اتفاق بیافتد، اما به ندرت دیده‌ایم که حتی در شرایط کامل جنگی، افزایش عمومی قیمت‌ها بدلیل کمبود کالاها ایجاد شده باشد. اما هنوز این اشتباه که تورم می‌تواند ناشی از کمبود کالاها باشد وجود دارد. حتی در ۱۹۲۳ در آلمان که قیمت ها بارها افزایش پیدا کرد، مقامات عالی‌رتبه آلمان و میلیون ها آلمانی، کمبود کالاها را بعنوان دلیل اصلی مورد مذمت قرار می‌دادند. در همان موقع، خارجی ها می‌آمدند و کالاهای آلمانی را با طلا یا ارز خودشان، ارزانتر از کالاهای مشابه در کشورهای خودشان خریداری می‌کردند.

ادامه مطلب

بحران کرونا و اقدامات ابتکاری شرکت‌ها و کسب‌وکارها – گزارش دانشکده کارآفرینی دانشگاه تهران

دانشکده کارآفرینی دانشگاه تهران، گزارشی با عنوان «بحران کرونا و اقدامات ابتکاری شرکت‌ها و کسب‌وکارها» تنظیم کرده و در آن به بررسی تاثیر کرونا بر بازارها پرداخته و توصیه‌هایی برای تاب‌آوری شرکت‌ها در وضعیت کرونا نوشته است.

دانلود فایل گزارش «بحران کرونا و اقدامات ابتکاری شرکت‌ها و کسب‌وکارها»